Mae Brenin Charles III wedi datgan mai ei fab, y Tywysog William, fydd y Tywysog newydd ar Gymru. 

Yn ei anerchiad cyntaf i'r genedl fel brenin, dywedodd y Brenin Charles y byddai William yn etifeddu'r teitl Tywysog Cymru yn ogystal â'r rôl Dug Cernyw, gyda ei wraig, Catherine, yn derbyn y teitl Tywysoges Cymru. 

Dywedodd y Brenin ei fod yn falch o enwi ei fab, gan ddefnyddio'r teitl yn Gymraeg, yn "Dywysog Cymru, sef y wlad yr oedd hi'n gymaint o fraint i'w chynrychioli yn ystod cymaint o fy mywyd.

"Gyda Catherine wrth ei ymyl, dwi'n gwybod y bydd ein Tywysog a'n Tywysoges newydd ni ar Gymru yn parhau i ysbrydoli ac arwain ein sgyrsiau cenedlaethol, gan helpu i ddod â'r bobl ar y ffin i'r canol lle byddant yn gallu derbyn help angenrheidiol."

Mewn datganiad ar y cyfryngau cymdeithasol ddydd Sadwrn, dywedodd Y Tywysog William: “Tra bod y byd wedi colli arweinydd, rydw i, fodd bynnag, wedi colli nain."

Wrth gyfeirio at farwolaeth y Frenhines Elizabeth II ychwanegodd: “Roeddwn yn gwybod y byddai’r diwrnod yma yn dod, ond fe fydd tipyn o amser cyn i realiti bywyd heb Nain deimlo’n real. Fe fyddaf yn ei hanrhydeddu trwy gefnogi fy nhad, y Brenin, mewn unrhyw ffordd fedrai.”

Image

Fe wnaeth y Brenin newydd roi teyrnged i'w "annwyl briod, Camilla" gan gadarnhau y byddai'n derbyn y teitl Brenhines Gydweddog. 

Image

Fe wnaeth hefyd gyfeirio at Dug a Duges Sussex, gan "ddatgan ei gariad at Harry a Meghan wrth iddyn nhw barhau i adeiladu eu bywydau dramor."

Mewn teyrnged i'w fam, dywedodd y Brenin o Balas Buckingham ei fod yn teimlo "teimladau o dristwch" i'w "fam arbennig" a oedd yn "ysbrydoliaeth ac yn esiampl i mi a fy nheulu i gyd."

Ychwanegodd fod ei fam wedi "aberthu yn sgil ei dyletswyddfau" fel Brenhines. 

Gorffenodd ei anerchiad drwy gyfeirio at ei ddiweddar fam, Ei Mawrhydi Elizabeth II.

"Wrth i chi ddechrau eich taith arbennig olaf i ymuno â'm diweddar Papa, rydw i eisiau dweud hyn: diolch. 

"Diolch am eich cariad a'ch ymroddiad i'n teulu ni ac i deulu y cenhedloedd rydych chi wedi eu cynrychioli mor ddiwyd dros y blynyddoedd."

Dywedodd Prif Weinidog Cymru, Mark Drakeford ei fod yn "edrych ymlaen at ddyfnhau ein perthynas â'r Tywysog a'r Dywysoges newydd."

Mae cyfeillgarwch y Brenin Charles III â Chymru yn un hirhoedlog.

Heddiw, un o'i weithredoedd cyntaf fel brenin oedd rhoi'r teitl Tywysog Cymru i'w fab hynaf, William.

Edrychwn ymlaen at ddyfnhau ein perthynas â'r Tywysog a'r Dywysoges newydd.

— Mark Drakeford (@PrifWeinidog) September 9, 2022