Roedd ymgyrchwyr o gymuned Llanfrothen, rhwng Porthmadog a Blaenau Ffestiniog, wedi bod yn codi arian i brynu prydles Y Brondanw Arms, neu Y Ring.

Ym mis Ebrill, cyhoeddodd arweinwyr Menter Y Ring fod eu hymdrechion yn llwyddiannus ar ôl iddyn nhw werthu £197,100 o gyfranddaliadau.

Ers hynny maen nhw wedi bod yn gweithio'n galed i adfer yr adeilad yn dilyn dros chwe mis o fod ar gau dros y gaeaf.

Mae'r dafarn yn rhan o Ystâd Brondanw, a gafodd ei sefydlu gan bensaer pentref Eidalaidd Portmeirion, Syr Clough Williams-Ellis.

Fe gafodd Menter Y Ring ei hysbrydoli i achub y dafarn yn dilyn sawl ymgyrch lwyddiannus gan gymunedau eraill i droi tafarndai yn fentrau cymunedol.

Bydd tenantiaid newydd y dafarn, Rhun a Rebecca Ellis o Wynedd, yn cymryd yr awenau ddydd Sul.

'Pawb yn cyffroi'

Dywedodd Dafydd Emlyn, cadeirydd y fenter, ei bod yn "ryddhad" cael agor y dafarn o'r diwedd.

"Mae 'di bod yn 11 mis eitha prysur a calad i jyst cael i lle yda ni rŵan," meddai wrth Newyddion S4C.

"Ar ôl cael y goriadau natho ni ffeindio faint o waith yn iawn oedd angen ei wneud. Roedd y system drydanol yn dda i ddim byd, felly mae 'di cael ei ail weirio i gyd a 'da ni wedi gorfod rhoi system larwm tân newydd mewn.

"Does 'na ddim buddsoddiad wedi bod yn y lle ers tua deugain mlynedd, felly 'da ni wedi gwneud y bar a'r stafell fwyta hefyd."

Bydd drysau'r dafarn yn ailagor am 14.00 ddydd Sul, gyda'r bwriad o ddod yn hwb i'r gymuned unwaith eto.

"I fi dw i ond yn nabod y Ring mewn un ffordd a'r naws Cymreigaidd 'na sydd na," meddai Dafydd. "Mae pawb yn cyffroi i weld y lle'n agor."

Fel rhan o'r dathliadau, bydd nifer o berfformwyr - gan gynnwys Huw Aye Rebals, a Phil Gas a Ger - yn chwarae.

Y bwriad, meddai Dafydd, ydi parhau i gynnig digwyddiadau sy'n dathlu cerddoriaeth Gymraeg yn y dyfodol.

Fe aeth ymlaen i ddiolch i bawb sydd wedi cefnogi'r fenter dros y flwyddyn ddiwethaf.

"Heb y bobl yma sydd 'di buddsoddi yn bell ac yn agos fysa ni ddim 'di gallu neud hyn," meddai.

"Mae 69% o'r buddsoddwyr yn dod o Wynedd ac mae 'na rai cyn belled ag America ac Awstralia."

Ychwanegodd: "Dw i'n edrych ymlaen at gael y peint cynta 'na!"