Mae’r actores a'r cyflwynydd Carys Eleri wedi dweud ei bod yn awyddus i “atgoffa pobol” mai “sgwrsio yw’r dechnoleg fwyaf soffistigedig sydd ‘da ni” – nid y cyfryngau cymdeithasol na’r we. 

Fe ddaw ei sylwadau wrth iddi baratoi i deithio â'i sioe gomedi newydd o’r enw Tonguing, sydd yn trafod pwysigrwydd cyfathrebu wyneb yn wyneb. 

“Mae’r sioe amdano cyfathrebu a chysylltiad yn enwedig ar ôl cyfnod y pandemig” esboniodd Carys wrth siarad â Newyddion S4C. 

Mae’n benderfynol o roi’r “toolkits” i bobl fynd i’r afael â’r unigrwydd sydd wedi datblygu yn sgil y cyfnod clo a'r oes ddigidol gan eu helpu nhw i “weld eu hunain trwy’r byd” gyda chymorth niwrowyddoniaeth. 

Gobaith Carys yw helpu pobl i ddeall “fel mae eu hymennydd nhw’n gweithio mewn byd digidol ac i warchod eu hymennydd nhw".

“Fy nod yw i annog pobol i gyfathrebu wyneb yn wyneb,” meddai. 

Image

'Dyw heddwch ddim yn digwydd gyda tweet'

Fel rhan o waith paratoi Tonguing, fe aeth Carys i ymweld â Sefydliad Max Planck yn yr Iseldiroedd er mwyn holi'r niwrowyddonwr blaenllaw Dr Simon Fisher a ddaeth o hyd i’r genyn sy’n gysylltiedig â’n gallu i siarad. 

Roedd yr awdur a’r Athro Dean Burnett sy’n arbenigo yng ngwyddorau’r emosiynau hefyd yn greiddiol i’w gwaith wrth lunio’r sioe, meddai. 

“Sioe am wyddoniaeth cysylltiad yw e so oedd rhaid i fi ‘neud ymchwil achos sa’i yn wyddonydd," meddai.

“Felly os o’n i mynd i mynd lawr lôn o ran creu sioe amdano gwyddoniaeth cysylltu a chyfathrebu ‘odd angen i fi ddeall y stwff na ag odd angen i fi neud y gwaith i allu rhoi’r ffeithiau i bobol.” 

Image

Mae’n awyddus i bwysleisio pa mor bwysig ydy cyfathrebu wyneb yn wyneb wrth drafod materion bob dydd, neu broblemau ehangach. 

“Mae’r term ‘peace talks’ yn ‘weud y cwbwl. Peace has to talk. Mae’n rhaid i heddwch siarad. Dyw heddwch ddim yn digwydd wrth rannu statements ar y we, dyw heddwch ddim yn gallu digwydd gyda tweet," meddai.

“Yr elfen o sgwrsio yw’r dechnoleg fwyaf soffistigedig sydd ‘da ni ar y ddaear a ni angen pobl i gael eu hatgoffa o hwnna.”

Image

'Angen atgoffa pobl o'u pwysigrwydd'

Mae Carys Eleri yn dderwydd ac wedi cydweithio gyda’r derwyddon adnabyddus arall, Maggi Noggi, neu Kristoffer Roberts yn y gorffennol. Dywedodd bod ei phrofiadau personol wedi helpu i lunio’r sioe. 

“Pan ti’n defnyddio profiadau dy hunan mae pobl yn gallu gweld eu bywydau nhw eu hunain yn hwnna," meddai.

“’Na beth ‘wy’n gobeithio yw bod pobl yn cael eu hatgoffa o pwysigrwydd nhw yn y byd a pwysigrwydd cymuned a pwysigrwydd cysylltu.” 

Er bod y sioe ei hun yn ffocysu mwy ar agweddau “gwyddonol” a “ffeithiol”, mae ei derwyddiaeth hefyd wrth wraidd hi a’i gwaith, meddai. 

“Mae’r elfen dderwyddol jyst yno fi, a mae hwnna i gyd amdano cymuned," meddai. 

“Mae bod yn rhan o’r byd ‘na wedi helpu fi’n arw ers cyfnod y pandemig yn sicr ac wrth gwrs yn gyrru fi o ran creu’r sioe 'ma.”

Bydd Tonguing yn cychwyn ei thaith ar 8 Mai yng Nghanolfan Mileniwm Cymru yng Nghaerdydd.