Cynllun ynni Llywodraeth Cymru 'ddim yn ddigon i drechu tlodi tanwydd'
Dyw Llywodraeth Cymru ddim yn gwneud digon i daclo tlodi tannwydd yn ôl un o bwyllgorau'r Senedd.
Fe glywodd y Pwyllgor Cydraddoldeb a Chyfiawnder Cymdeithasol y byddai'n cymryd dros gan mlynedd, ar y gyfradd bresennol, i wella pa mor effeithiol yw'r ynni mewn aelwydydd tlawd yng Nghymru.
Mae'r pwyllgor yn dweud na fydd cartrefi yn cael eu cynhesu'n effeithiol tan y flwyddyn 2160.
Mae costau ynni wedi codi i lefelau uwch nag erioed. Ond mae'r adroddiad yn dweud bod gwariant un o'r rhaglenni'r llywodraeth wedi aros yn ei unfan ers 2021.
Mae Rhaglen Cartrefi Clyd yn cynnwys cynlluniau i osod deunyddiau insiwleiddio a dulliau gwresogi carbon isel fel paneli solar.
Yn yr adroddiad mae'r pwyllgor yn galw ar Lywodraeth Cymru i ymrwymo i sicrhau bod unrhyw arian ychwanegol a ddaw ar gael yn mynd tuag at fynd i'r afael â thlodi tanwydd.
Mae Llywodraeth Cymru yn dweud eu bod yn buddsoddi er mwyn "cefnogi'r nifer" sydd yn wynebu tlodi tanwydd.
'Brys'
Dywedodd Jenny Rathbone AS, Cadeirydd y Pwyllgor Cydraddoldeb a Chyfiawnder Cymdeithasol bod diffyg ymdrechion y llywodraeth yn "rhwystredig iawn."
“Wrth i gostau ynni o danwydd ffosil barhau i godi, mae’r angen i fynd i’r afael â thlodi tanwydd yng Nghymru yn dod yn fwy o frys," meddai.
“Yn rhwystredig iawn, nid yw hyn wedi’i adlewyrchu yn ymdrechion Llywodraeth Cymru, ac mae hyn yn cael effaith aruthrol ar y rhai sy’n gallu ei fforddio lleiaf. Yn lle hynny rydym wedi gweld patrwm o oedi, ac o fethu terfynau amser.
“Mae'n anodd anghytuno â barn yr arbenigwyr sy’n dweud nid yw lefel y buddsoddiad yn y Rhaglen Cartrefi Clyd yn agos at yr hyn sydd ei angen i gyfateb i faint yr her o roi terfyn ar dlodi tanwydd.”
'Cefnogi aelwydydd'
Dywedodd llefarydd ar ran Llywodraeth Cymru: "Rydym yn buddsoddi dros £35 miliwn y flwyddyn ariannol hon i gefnogi aelwydydd incwm isel ac yn darparu cyngor ynni am ddim i bobl ledled Cymru.
"Rydym wedi helpu mwy na 82,000 o gartrefi i osod mesurau effeithlonrwydd ynni ac mae 200,000 o aelwydydd wedi cael cyngor am ddim, gan dorri eu bil ynni blynyddol bron i £600 ar gyfartaledd yn 2023-24.
“Byddwn yn ystyried argymhellion yr adroddiad ac yn ymateb iddyn nhw."