Gwahardd bwydydd sothach o ardaloedd amlwg mewn archfarchnadoedd
Mae'r Senedd wedi cefnogi cynllun i wahardd arddangos bwydydd a diodydd sydd ddim yn iach o ardaloedd amlwg mewn archfarchnadoedd, gyda'r bwriad o fynd i'r afael â gordewdra.
Fe wnaeth aelodau'r Senedd bleidleisio o blaid cyflwyno cyfyngiadau ar hyrwyddo cynhyrchion sy'n cynnwys lefelau uchel o fraster, siwgr a halen mewn archfarchnadoedd gyda 50 neu fwy o weithwyr.
Ni fydd y cynlluniau'n effeithio busnesau bach, ond mi fyddan nhw'n berthnasol i siopau sy’n rhan o gadwyn gyda dros 10 o siopau fel Tesco Express.
Bydd y cyfyngiadau'n dod i rym ym mis Mawrth 2026, gan wahardd siopau rhag hyrwyddo bwydydd nad ydyn nw'n iach wrth fynedfeydd ac ar ddiwedd eiliau.
Bydd y cynnig ail-lenwi diodydd melys am ddim a chynigion 'prynu un a chael un am ddim' ar fwydydd sothach hefyd yn dod i ben.
Dywedodd Jeremy Miles wrth y Senedd: "Gordewdra yw un o’r prif risgiau i’n hiechyd yng Nghymru.
"Dyma brif achos llawer o gyflyrau difrifol, gan gynnwys diabetes math dau, clefyd cardiofasgwlaidd a rhai mathau o ganser. Mae cysylltiad hefyd â phroblemau orthopedig, iechyd meddwl gwael ac iselder.
"Mae’r dystiolaeth yn dangos bod yr amgylchedd rydyn ni’n siopa ynddo yn dylanwadu’n fawr ar ein dewisiadau bwyd.
"Mae’r strategaeth hyrwyddo a ddefnyddir gan y diwydiant bwyd yn dylanwadu ar yr hyn rydyn ni’n ei fwyta."
Ni fydd y bwydydd canlynol yn cael eu gwerthu yn y mannau gwerthu fwyaf amlwg:
- Diodydd ysgafn
- Siocled
- Fferins
- Cacennau
- Hufen iâ
- Pastries
- Pwdinau
- Bisgedi
- Grawnfwydydd
- Iogwrt
- Diodydd sy'n seiliedig ar laeth gyda siwgr ychwanegol
- Diodydd sy'n seiliedig ar sudd gyda siwgr ychwanegol
- Pitsa
- Creision
- Prydau parod
- Cynhyrchion cig wedi'u prosesu fel byrgyrs
- Sglodion a chynhyrchion tatws eraill