Mae’r Prif Weinidog Keir Starmer wedi addo creu “Prydain newydd” yn ei araith gyntaf fel Prif Weinidog yn Lerpwl.

Dywedodd ddydd Mawrth y byddai'r DU newydd yn cael ei hadeiladu “o’r ysbryd oesol hwnnw o greadigrwydd a menter, a balchder ac uchelgais gweithwyr”.

Roedd gan ei Lywodraeth “dargedau clir, mesuradwy”, meddai, gan gynnwys:

• Cwmni newydd GB Energy yn Aberdeen a fydd yn gyrru datblygiadau ynni glân y DU.
• Tai ar gyfer pob cyn filwyr sy’n ddigartref.
• Galw am roi’r gorau i ryfela rhwng Libanus ac Israel a chadoediad yn Gaza.
• Cyfraith Hillsborough a fydd yn cyflwyno dyletswydd ar gyrff cyhoeddus i fod yn ddidwyll, gyda sancsiynau troseddol os ydyn nhw’n camarwain ymchwiliadau.

Beth ddywedodd am daliadau tanwydd?

Fe wnaeth Keir Starmer amddiffyn ei benderfyniad “amhoblogaidd” i dorri daliadau tanwydd i bensiynwyr.

“Pe baen nhw’n boblogaidd, fe fydden nhw’n hawdd, ond byddai’r gost o lenwi’r twll du hwnnw yn ein cyllid cyhoeddus yn cael ei rannu’n deg.”

Dywedodd y Prif Weinidog mai'r cam cyntaf tuag at wireddu dymuniadau’r llywodraeth oedd “sefydlogi ein heconomi”.

“Ond fe fydd yn anodd,” meddai. 

“Nid rhethreg yw hynny, mae'n realiti. Mae yna £22 biliwn o ymrwymiadau gwariant heb eu hariannu a chafodd eu cuddio oddi wrth ein gwlad gan y Torïaid.”

Image

Beth ddywedodd am fewnfudo?

Dywedodd bod mewnfudo yn gallu tanseilio ymdrechion pobl ifanc i ddod o hyd i waith.

Ychwanegodd fod yna wahaniaeth rhwng pobl oedd yn pryderu am fewnfudo a’r bobl fu’n rhan o derfysg yn y DU ym misoedd Mehefin ac Awst.

Addawodd Syr Keir Starmer i beidio â gadael i “leiafrif o labystiaid treisgar, hiliol ddychryn ein cymunedau” cyn addo y byddai yn “llym” ar fudo anghyfreithlon.

Aeth unrhyw beth o’i le?

Galwodd Keir Starmer am ddychwelyd “sausages” o Gaza yn hytrach na “hostages” gan ddenu ymateb ar y cyfryngau cymdeithasol.

Inline Tweet: https://twitter.com/Exploding_Heads/status/1838571779058491721

Yn ddiweddarach, cafodd Keir Starmer ei heclo gan ymgyrchydd am Gaza.

Dywedodd: “Dw i’n credu fod gan y dyn yma bas i gynhadledd 2019. Rydan ni wedi newid y blaid. Dyma pam fod gyda ni lywodraeth Lafur.”

Beth oedd yr ymateb?

Dywedodd yr ymgeisydd am arweinyddiaeth y Ceidwadwyr, Robert Jenrick nad oedd “unrhyw” sylwedd y tu ôl i’r “rhethreg”.

“Sut all Starmer fod heb unrhyw gynllun i dyfu'r economi, diwygio'r GIG neu reoli a lleihau mewnfudo ar ôl 14 mlynedd? 

“Mae'n ymddangos ei fod y cwffio mewnol ac anhrefn yn Downing Street yn cael ei sylw i gyd."

Dywedodd arweinydd Plaid Cymru yn San Steffan, Liz Saville Roberts, mai’r unig dro i Gymru gael ei grybwyll oedd wrth gyfeirio at fuddugoliaethau Llafur yn yr Etholiad Cyffredinol.

“Maen nhw’n cymryd pleidleisiau'r Cymry a’n rhoi dim yn ôl,” meddai.

“Fe wnaeth o ddilyn yr un sgript y mae’r Torïaid wedi’i gwthio ers 14 mlynedd: gosod baich y  ‘penderfyniadau anodd’ ar y rhai sydd eisoes yn ei chael hi’n anodd.”

Llun gan: Stefan Rousseau / PA.