Doedd Elinor Staniforth ddim yn mwynhau dysgu’r Gymraeg yn yr ysgol ond bellach mae’n diwtor Cymraeg ac yn addysgu siaradwyr newydd.

Mae’r tiwtor 27 oed o Gaerdydd yn un o’r pedwar sydd wedi cyrraedd rownd derfynol cystadleuaeth Dysgwr y Flwyddyn eleni.

Cyn dechrau ar ei thaith i ddysgu'r Gymraeg doedd hi ddim yn hoff o'r iaith, ond fe newidiodd hynny ar ôl mynd i astudio yn y brifysgol.

"Fi'n dod o teulu di-Gymraeg, nes i tyfu lan yn Caerdydd, so nes i TGAU a phethau yn yr ysgol, ond do'n i ddim yn hoffi yr iaith o gwbl," meddai wrth Newyddion S4C.

"Wedyn, es i i brifysgol yn Lloegr, es i Prifysgol Rhydychen. Ag o'n i'n un allan jyst o gwpl o bobl oedd yn dod o Gymru. 

"Pan nes i gyrraedd o'n i'n rili colli Cymru a dechrau teimlo fel  'ie dylen i wedi dysgu Cymraeg yn well.'"

Image

Dechreuodd ddysgu'r Gymraeg ar ôl ei chyfnod yn y brifysgol, cyn i bandemig Covid-19 ddechrau.

Fe wnaeth y cyfnod clo ei helpu i ganolbwyntio ar ddysgu'r iaith, ac mae'n bosib na fyddai wedi gwneud heblaw am y cyfnod hynny.

"Fi'n siŵr os doedd y pandemig ddim 'di digwydd falle faswn i wedi stopio neu rywbeth, ond oedd y pandemig yn helpu fi i ganolbwyntio arno fe achos doedd dim lot arall i wneud. 

"Oedd e'n challenge yn y dechrau ond, be fi' di dysgu trwy dysgu'r iaith yw bod pethau fel treigladau a stwff, does dim ots amdanyn nhw pan 'da chi'n dechrau. 

" 'Da chi'n gallu jyst dweud be' ti'n gallu dweud a wedyn bydd pethau'n dod ar ôl tipyn bach o amser. Y mwy 'da chi'n siarad y mwy 'da chi'n neud pethau wedyn, mae'r iaith yn dod."

'Rhannu'r profiad'

Ar ôl dysgu'r iaith fe benderfynodd Elinor ei bod hi eisiau addysgu'r iaith i eraill.

Fe gychwynnodd ar gwrs er mwyn bod yn diwtor Cymraeg gyda'r Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol ym 2022 ac mae bellach yn diwtor Cymraeg.

Ei chymhelliant tu ôl y penderfyniad oedd rhannu ei phrofiad hi o ddysgu'r Gymraeg gydag eraill.

"Ro'n i eisiau wedyn dysgu pobl eraill a rhannu y profiad 'na gyda phobl eraill. 

"So es i trwy cwrs meistr yn Astudiaethau Cymraeg a wedyn nes i hyfforddi i fod yn tiwtor, so ro'n i'n gweithio llawn amser fel tiwtor, a hyfforddi ar yr un pryd."

"Roedd e'n rili anodd rhaid i fi ddweud, r'on i dal yn dysgu ar y pryd.

"Fel fi'n dweud i dysgwyr fi, dylet ti ddim poeni am fod yn berffaith, mae'n yr un peth dylwn i ddweud i fy hun, 'paid a poeni am fod yn berffaith'. 

"Os dwi'n neud camgymeriad mae'n iawn, dyw y dysgwyr ddim yn mynd i fod fel 'dylet ti fod y person gorau yn y byd'. Mae'n okay i gwneud camgymeriadau a wedyn sylweddoli, wedyn cywiro dy hun."

Image

Er bod Elinor yn dysgu o fewn cyffiniau ystafell ddosbarth, mae hi'n awyddus i bobl ddysgu a defnyddio'r iaith yn ehangach.

Pe bai hynny trwy wrando ar gerddoriaeth neu ddarllen llyfrau, mae ffyrdd tu allan i'r ystafell ddosbarth i ddysgu'r Gymraeg sydd yn hwyl, meddai Elinor.

"Mae'n ffordd o siarad, ac mae modd i cael mewn i gerddoriaeth Cymraeg neu darllen yn Gymraeg. 

"Dyw e ddim jyst gwers lle rhaid i ti feddwl 'o fi angen dweud hyn yn gywir iawn', mae'n mwy na hwnna, so triwch ffeindio ffyrdd o dysgu sy'n hwyl sydd ddim jyst dysgu allan o cwrs lyfr."

'Deall pwy ydw i'

Wrth drafod effaith y Gymraeg ar ei ffordd o fyw, mae Elinor yn dweud fod ei bywyd wedi newid am y gorau oherwydd y Gymraeg.

"Fi'n teimlo fel fi'n nabod pwy ydw i nawr yn well. R'on i wastad yn teimlo fel fi'n Cymraes ond nawr fi'n rili deall y wlad 'ma'n well achos fi'n deall yr iaith, fi'n gallu edrych ar enwau llefydd a deall be' ma' nhw'n meddwl, a  fi'n gallu gwrando ar gerddoriaeth yn Gymraeg.

"Fi 'di dysgu am straeon Cymreig, fel stori allan o'r Mabinogion a pethau fel'na. So ma fe'n rili helpu fi deall pwy ydw i a lle dwi'n byw."

"Ond hefyd, fi 'di cwrdd â gymaint o bobl hyfryd. Mae rili 'di neud fy mywyd yn mwy gyfoethog, a fel faint mae'n gallu newid dy fywyd di os ti'n dysgu."