I Ben Breakspear o Gwm Cynon mae’n “anrhydedd” cael ei ddewis i ddyfarnu yn y Gemau Olympaidd ym Mharis.

Yn teithio’r byd ar y gylchdaith saith bob ochr mae hefyd wedi dyfarnu ei gêm gyntaf yn y Bencampwriaeth Rygbi Unedig yn ddiweddar.

“Ma’n anrhydedd. Fi’n prowd i allu rhoi nôl i‘r ysgol, i'r clwb, i deulu a ffrindiau am yr holl gefnogaeth, ma’n eithaf sbesial.”

Ei gyn athro ymarfer corff yn Ysgol Gyfun Gymraeg Rhydywaun oedd wedi ei annog i ddilyn cwrs dyfarnu fel un o’i bynciau TGAU.

“Oedd Mr Dai Cambourne yn dyfarnu yn yr uwch gynghrair ar y pryd, a nath e holi os o’n i awydd rhoi crac ar ddyfarnu, rhoi nôl i’r ysgol a rhoi nôl i’r clwb, wedyn cam wrth gam ma’ di mynd o fanna.

“Lot fawr o waith caled, seicolegol, ffisegol, tactegol, ma’ lot fwy na’r 80 munud ma’ pawb yn gweld ar ddydd Sadwrn.”

Image

Mae ei ddiolch hefyd i Glwb Rygbi Abercynon lle bu’n chwarae fel maswr i’r timau ieuenctid cyn troi ei sylw at ddyfarnu.

“Ma’n glwb eithaf sbesial i fi, dyma lle nes i dyfu lan mae yng nghanol y gymuned ac mae’n gymuned eithaf tynn.

“Nes i gychwyn chwarae ‘ma yn saith mlwydd oed felly fi 'di gwario lot o amser ar y caeau yma.”

Yn ogystal â gweithio fel dyfarnwr proffesiynol mae hefyd yn gweithio fel dyn tân a ffisiotherapydd yn y gwasanaeth iechyd.

“Ma’r wythnos yn eithaf prysur i fi wrth i fi drio cydbwyso tair swydd ond i fod yn deg ma’r tri cyflogwr yn gefnogol iawn.”

Gyda nifer o ddyfarnwyr a chyn-ddyfarnwyr wedi siarad yn gyhoeddus am y gamdriniaeth maen nhw wedi ei dderbyn mae Ben yn ymwybodol o’r heriau mae dyfarnwyr y neu wynebu.

Image

“Mae’n anodd. Mae’ch enwau chi mas ‘na, yn y cyfryngau a’r newyddion.

“Ond jyst i annog y dyfarnwyr ifanc sy’n dod trwyddo, dim ond canran bach o’r negeseuon cas yna ni’n cael.

“I fi ma’ rygbi wedi rhoi lot i fi, y cyfle i deithio’r byd, i dyfu fel person, nid yn unig fel dyfarnwr ond y sgiliau bywyd mae di roi i fi.

“Mae’n anodd i ddelio efo pan ma’n digwydd ond ma’ 'na gefnogaeth yno i’ch cefnogi chi.

“Ma’r gem yn lot mwy na’r cam-drin sy’n mynd ymlaen.”