Mae miloedd o ddisgyblion yng Nghymru yn hunan-ynysu ar ôl dod i gysylltiad ag achosion o Covid-19.

Yn ôl ffigurau Iechyd Cyhoeddus Cymru, cofnodwyd 238 achos positif ymhlith disgyblion ac athrawon yn yr wythnos hyd at Mehefin 23 – 15% o achosion y wlad.

Mae dros hanner yr achosion hynny, 119, mewn ysgolion yn y gogledd.

‘Panic a sioc’

Ymhlith rheini sy’n hunan-ynysu mae disgyblion blwyddyn 12 Ysgol Syr Hugh Owen yng Nghaernarfon.

Mae rhai o’r disgyblion yno wedi bod yn rhannu eu profiadau o ddychwelyd i ddysgu ar-lein gyda rhaglen Newyddion S4C.

“Odd o jyst chydig o banic a sioc, a do'n i'm yn gwybod be odd yn mynd i ddigwydd yn iawn,” meddai Begw sy’n ddisgybl yn yr ysgol.

“Oedd bob dim reit bizarre gan bo ni heb gael profiad o orfod hunan-ynysu fel blwyddyn.”

Yn ôl Alys a Faye, sydd hefyd ym mlwyddyn 12  yn Ysgol Syr Hugh Owen mae hi wedi bod yn “rhwystredig” ac yn “rhyfedd” dychwelyd i ddysgu ar-lein.

“Dwi'n ffeindio fo'n iawn o ran neud y gwaith, os 'da ni'n dallt y gwaith,” meddai Alys.

“Ond dwi'n teimlo fod o'n anodd os 'da ni ddim cweit yn siŵr be i neud, neu os oes 'na ryw broblem.”

“Mae’n rhyfedd bod yn ôl i yn y tŷ,” ychwanegodd Faye.

“'Da ni di cael ryw fath o ryddid wan ers mis Mawrth pan nath y lockdown godi, a dwi'n meddwl ma'r peth mwya' rhyfedd di tro 'ma dydy pawb arall ddim yn yr un sefyllfa.”

Mae hyd at ddwy ran o dair o'r profion positif diweddar yn cynnwys pobl o dan 30 oed; mae traean o dan 20 oed.

Wrth i'r achosion gynyddu ymhlith pobl ifanc, mae’r Gweinidog Addysg wedi amlinellu cynlluniau i gyflwyno system fwy lleol ym mis Medi.

Dywedodd Jeremy Miles y bydd yr angen i gadw pellter cymdeithasol, gwisgo mygydau a phrofi mewn ysgolion yn ddibynnol ar amgylchiadau lleol o hyn allan.