Mae Prif Weinidog Yr Alban Humza Yousaf wedi cyhoeddi ei fod yn ymddiswyddo fel arweinydd ei blaid yr SNP.

Dywedodd y bydd yn parhau yn swydd y Prif Weinidog nes bod olynydd yn ei le.

Mae dyfodol Mr Yousaf wedi bod yn fantol ar ôl dod â chytundeb rhannu pŵer yr SNP â Phlaid Werdd yr Alban i ben yn sydyn ddydd Iau diwethaf.

Roedd hyn yn golygu ei fod yn arwain llywodraeth leiafrifol.

Dywedodd nad oedd wedi sylweddoli faint o "boen" y byddai ei benderfyniad i ddod â'r cytundeb gyda'r Gwyrddion i ben yn ei achosi.

Yn fuan ar ôl dod a'r cytundeb i ben cyhoeddwyd gan y Blaid Lafur a'r Ceidwadwyr y byddai yn wynebu dwy bleidlais o ddiffyg hyder ynddo ef ei hun a Llywodraeth yr Alban.

Dywedodd Humza Yousaf fod llwybr drwy’r bleidlais o ddiffyg hyder yn “gwbl bosib”.

Ond ychwanegodd: “Nid wyf yn fodlon tanseilio yn fy ngwerthoedd na fy egwyddorion er mwyn cadw pŵer yn unig.”

Roedd wedi dweud i ddechrau nad oedd ganddo fwriad i ymddiswyddo ac ei fod yn bwriadu ennill y ddwy bleidlais o ddiffyg hyder. 

Ond er mwyn gwneud hynny, roedd angen iddo sicrhau cefnogaeth gan o leiaf un aelod o'r gwrthbleidiau yn Holyrood.

Fe gafodd Mr Yousaf ei benodi yn Brif Weinidog Yr Alban ym mis Mawrth y llynedd, gan olynu Nicola Sturgeon. 

'Blaenoriaethau'

Dywedodd llefarydd swyddogol Prif Weinidog y DU, Rishi Sunak: “Pan ddaeth y Prif Weinidog i’w swydd fe soniodd ef a’r Prif Weinidog am fod eisiau cydweithio i ganolbwyntio ar y materion go iawn sydd o bwys i bobl.

“Bydd Llywodraeth y DU yn gweithio gyda’r weinyddiaeth newydd i’r un perwyl, sy’n cydweithio i gyflawni ar gyfer pobl yr Alban, boed hynny wrth dyfu'r economi, creu swyddi, neu wella diogelwch ynni.

“Mae'r rhan fwyaf o bobl eisiau gweld eu llywodraethau’n gweithio gyda’i gilydd i gyflawni eu blaenoriaethau.”