Newyddion S4C

Perygl na fydd wyth miliwn o bobl yn cael pleidleisio yn yr Etholiad Cyffredinol

21/03/2024
Gorsaf Bleidleisio / Etholiad

Mae 'na berygl na fydd hyd at wyth miliwn o bobl yn cael pleidleisio yn yr Etholiad Cyffredinol nesaf oherwydd "diffyg sylfaenol" yn y  system o gofrestru pleidleiswyr.

Mae adroddiad gan bwyllgor trawsbleidiol o Aelodau Seneddol  yn dweud bod y drefn "yn gwegian", a bod y problemau yn "fygythiad i hawliau pleidleiswyr Prydeinig."

Yn ôl y pwyllgor, mae rhai grwpiau penodol llawer llai tebygol o fod wedi cofrestru i bleidleisio. Mae rhai'n cynnwys pobl ifanc, pobl sy'n rhentu, a nifer o gefndir ethnig lleiafrifol neu difreintiedig.

Bellach, mae'n rhaid dangos rhyw fath o gerdyn adnabod gyda llun, fel pasbort neu trwydded yrru, cyn cael pleidleisio. Ond mae'r pwyllgor yn dweud fod angen caniatau mwy o fathau o gardiau adnabod sy'n dderbyniol.

Yn ogystal, mae nhw wedi galw ar Lywodraeth y DU i gyflwyno sustem cofrestru "opt-in" otomatig i  wneud hi'n symlach i bobl gael pleidleisio.

Wrth roi tystiolaeth i'r pwyllgor, dywedodd y Comisiwn Etholiadol, "byddai tua 14% o'r boblogaeth sy'n gymwys ddim yn cael pleidleisio"  petai Etholiad Cyffredinol yn cael ei gynnal heddiw. 

Dywedodd Clive Betts A.S, cadeirydd y Pwyllgor Dethol ar Ffyniant Bro a Chymunedau:"Rydym ni angen adolygiad sylweddol o'n trefniadau etholiadol er mwyn hybu cofrestru pleidleiswyr, a sicrhau bod ein etholiadau yn cael eu hystyried yn gredadwy a chyfreithlon.

"Mae'n ddiffyg sylfaenol yn ein sustem ddemocrataidd bod miliynau o bobl y DU yn wynebu peidio cael llais adeg etholiad."  

Newyddion diweddaraf

Mae'r wefan hon yn defnyddio cwcis i sicrhau eich bod chi'n cael y profiad gorau ar ein gwefan.