Mae dwy fam o dde Cymru a gollodd eu meibion ar ôl cael canser yn dweud fod cefnogi teuluoedd eraill yn help wrth ymdopi gyda’u galar.

 Fe gollodd Natalie Ridler ei mab, Morgan eleni, a bu farw Joseph, mab Katy Yeandle, y llynedd. 

 Mae’r ddwy wedi sefydlu elusennau – Morgan’s Army a Joseph’s Smile.

 Dywedodd Llywodraeth Cymru eu bod yn disgwyl i’r gwasanaeth iechyd ddarparu triniaethau ac offer i blant sydd eu hangen.

 Mae’n bron i chwe mis ers i Natalie Ridler o Abertawe ffarwelio â’i mab, Morgan ar ôl cael diagnosis o ganser. Roedd e’n dair oed.

Image

 “Ma’ ‘na lot i fynd drwyddo gyda grief ac ymdopi gyda cholli plentyn,” dywedodd Natalie.

 “Ni wedi bod drwy gymaint gyda thriniaeth Morgan a wedyn colli Morgan.

 “Mae’n anodd hefyd yn dod lan i Nadolig. Fe wnaeth ein byd ni stopio.”

 Pan oedd Morgan yn wynebu ei driniaethau, fe sefydlodd Natalie a’r teulu elusen o’r enw Morgan’s Army. 

Image

 Dywedodd fod codi arian i helpu teuluoedd i ariannu triniaethau, offer neu gostau teithio dros y ffin i’w plant wedi bod yn gysur enfawr yn eu galar.

 “Ni’n meddwl bod elusennau bach fel ni yn gallu dod mewn i ffeindio’r gaps a helpu," ychwanegodd.

 “Dw i ddim yn gallu gwneud unrhyw beth am Morgan nawr. Mae Morgan wedi mynd.

 “Ond dw i yn gallu helpu pobl sy’n mynd drwy beth aethon ni drwyddo.”

Image

 Ym Mrynaman mae ‘na bentref Nadolig arbennig wedi ei sefydlu gan elusen Joseph’s Smile.

 Mae teulu Joseph, fu farw o ganser yn dair oed ddwy flynedd yn ôl, wedi codi degau o filoedd o bunnoedd. 

 “Mae’n drist iawn achos ddylai dim un teulu godi arian am driniaeth neu gyfarpar sydd ddim ar gael ar [y gwasanaeth iechyd]," meddai Katy Yeandle, mam Joseph. 

Image

“Mae’n helpu fi achos dwi’n gallu cofio Joseph.

 “Mae’n helpu fi just as much as the children ni’n helpu hefyd.”

Image

Un plentyn sydd wedi elwa o gymorth elusen Joseph’s Smile yw  Gwilym, 6, o Gwm Gors yn Nyffryn Aman sy’n byw a pharlys yr ymennydd.

Ar ôl cael llawdriniaeth fawr drwy’r gwasanaeth iechyd i helpu gyda’i symudedd, mae’n rhaid iddo gael ffisotherapi preifat.

Image

“Roedden ni’n ffodus iawn i gael help o charity Joseph’s Smile. O’n nhw wedi rhoi £5,000 i ni,” meddai ei fam, Ffion.

Gyda phob sesiwn yn fwy na £150, dywedodd: “Mae’n ddrud ond mae’n rhaid i ni dalu amdano fe.

“Mae Gwilym yn gallu rhoi ei draed yn fflat am y tro cyntaf yn ei fywyd a mae ei goesau yn syth.

“Ni just mor ddiolchgar iddyn nhw am bopeth maen nhw wedi gallu gwneud.”

Mewn ymateb dywedodd Llywodraeth Cymru: "Rydym yn disgwyl i wasanaethau'r NHS ddarparu mynediad at driniaethau, gan gynnwys ffisiotherapi ac offer symudedd fel cadeiriau olwyn.

“Mae'r NHS yn darparu asesiadau anghenion cyfannol i bobl sy'n cael diagnosis o ganser er mwyn helpu i nodi a diwallu anghenion cleifion.”

Ychwanegon y gall rhai cleifion cymwys wneud cais am gymorth gyda chostau teithio os oes angen triniaeth ysbyty drwy’r gwasanaeth iechyd.