Fe allai ysgolion yn un sir yng Nghymru ddechrau gwahardd ffonau symudol cyn gynted ag y bydd plant yn dychwelyd o'u gwyliau hanner tymor fis nesaf.

Ar ddydd Mercher, 8 Hydref, bydd cyfarfod arbennig o bwyllgor craffu Plant, Pobl Ifanc a Theuluoedd Cyngor Sir Blaenau Gwent yn trafod canllawiau a fydd yn cael eu hanfon at bob corff llywodraethu ysgolion yn y sir.

Dywed yr adroddiad a fydd yn cael ei ystyried gan gynghorwyr: “Mae’r penderfyniad i ddatblygu canllawiau ffonau symudol a dyfeisiau digidol ar gyfer pob ysgol ym Mlaenau Gwent mewn ymateb i ymchwil a thystiolaeth gynyddol ynghylch yr effaith negyddol y mae ffonau symudol a dyfeisiau digidol yn eu cael ar lesiant, ymddygiad a chanlyniadau disgyblion.

“Mae pryderon wedi’u hadrodd gan staff ysgolion ac undebau llafur.

“Mae arolwg a gynhaliwyd gan yr NEU (Undeb Addysg Cenedlaethol) yn dangos effaith ffonau symudol ar ysgolion, staff a disgyblion.”

Mae’r adroddiad yn nodi mai pwrpas cyhoeddi’r canllawiau yw ffurfio dull ehangach o “feithrin diwylliant o ymddygiad cadarnhaol yn ein hysgolion.”

Gweithredu'r penderfyniad

Esboniodd yr adroddiad, er bod y cyngor ar fin cyhoeddi’r “canllawiau”, mai ysgolion fydd yn penderfynu drostynt eu hunain sut i weithredu gwaharddiad yn ogystal â pha gosb i’w rhoi i’r rhai sy’n torri’r rheolau.

Mae'r cyngor eisoes wedi paratoi llythyr drafft a fydd yn hysbysu rhieni a gwarcheidwaid am y penderfyniad, fydd yn cael ei weithredu o 3 Tachwedd.

Dywedodd y Dirprwy Brif Weithredwr a Chyfarwyddwr Plant, Pobl Ifanc, Dr Luisa Munro-Morris: “Bydd pob ysgol yn cael ei chefnogi gan yr awdurdod lleol i weithredu polisi sy'n ymwneud â gwahardd ffonau symudol a dyfeisiau digidol drwy gydol y diwrnod ysgol.

“Bydd ysgolion yn penderfynu beth fydd eu polisïau unigol yn ei gynnwys a byddant yn gweithredu sancsiynau am beidio â chydymffurfio yn unol â'u polisi ymddygiad eu hunain.”

Ychwanegodd y bydd angen i bob ysgol gydnabod “amgylchiadau esgusodion” fel rhesymau meddygol neu hygyrchedd dros fod angen defnyddio ffôn symudol neu ddyfais ddigidol.

Dywedodd Dr Munro-Morris: “Y rheswm dros y canllawiau hyn yw oherwydd y nifer uchel o sylwadau ac adroddiadau ynghylch ymddygiadau cynyddol yn yr ysgol, sydd yn ei dro yn cael effaith negyddol ar addysgu, dysgu, diogelu, a lles cyffredinol staff a disgyblion.

“Drwy weithredu'r canllawiau hyn, ein nod yw sicrhau bod yr holl staff a disgyblion yn cael eu diogelu a chael profiadau dysgu gwell gyda chanlyniadau cadarnhaol.”