Llywodraeth y DU i gydnabod gwladwriaeth Balesteinaidd yn ffurfiol
Mae Llywodraeth Prydain ar fin cydnabod gwladwriaeth Balesteinaidd ddydd Sul er gwaethaf pwysau gan yr Unol Daleithiau a theuluoedd y gwystlon sydd yn gaeth yn nwylo Hamas i beidio a gwneud hynny.
Mae disgwyl i Syr Keir Starmer gadarnhau'r penderfyniad ar ôl dod i'r casgliad bod y sefyllfa wedi gwaethygu ers iddo annog Israel i atal ei hymosodiadau milwrol dros yr haf.
Ynghyd â'r ymosodiad milwrol a'r argyfwng dyngarol yn Gaza, mae Llywodraeth y DU yn bryderus am gynlluniau Israel i wreiddio cymunedau Iddewig newydd ar y Lan Orllewinol.
Mae'r cam yma yn rhywbeth y mae gweinidogion y llywodraeth yn ofni y bydd yn lladd unrhyw obaith o greu ateb dwy wladwriaeth i'r sefyllfa.
Dywedodd Syr Keir ym mis Gorffennaf y byddai'n cydnabod Palesteina cyn i arweinwyr y byd gyfarfod yng Nghynfarfod Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig yr wythnos nesaf pe na bai'r sefyllfa'n gwella.
Mae'n ymddangos bod Llywodraeth y DU wedi dod i'r casgliad bod y sefyllfa wedi gwaethygu'n sylweddol yn ystod yr wythnosau diwethaf.
Dywedodd y Dirprwy Brif Weinidog David Lammy, a fydd yn cynrychioli'r DU yng Nghynfarfod Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig: “Mae'n bwysig nodi bod cydnabod gwladwriaeth Balesteinaidd yn ganlyniad i'r ehangu difrifol rydyn ni'n ei weld yn y Lan Orllewinol, y trais gan ymsefydlwyr rydyn ni'n ei weld yn y Lan Orllewinol a'r bwriad a'r arwyddion rydyn ni'n eu gweld i adeiladu, er enghraifft, y datblygiad E1 a fyddai'n chwalu'r posibilrwydd o ateb dwy wladwriaeth.”
Beirniadaeth
Mae'r cyhoeddiad sydd i ddod brynhawn dydd Sul wedi cael ei feirniadu gan wleidyddion blaenllaw yn yr Unol Daleithiau, sydd wedi rhybuddio y byddai'n grymuso Hamas ac yn bygwth diogelwch Israel.
Mae Syr Keir a'i weinidogion wedi ceisio pwysleisio nad yw cydnabod gwladwriaeth Balesteinaidd yn wobr i Hamas, gan ddweud na all y mundiad terfysgol chwarae unrhyw ran yn llywodraethu Gaza yn y dyfodol, gan gynyddu'r galwadau am ryddhau gwystlon.
Mae disgwyl y bydd y Llywodraeth yn cynyddu'r sancsiynau ar Hamas maes o law.
Yn ystod ei ymweliad gwladol â'r DU, dywedodd Arlywydd yr Unol Daleithiau Donald Trump fod ganddo "anghydfod â'r Prif Weinidog" ynghylch cydnabyddiaeth gwladwriaeth Balesteinaidd.
Gwystlon
Rhybuddiodd grŵp o deuluoedd gwystlon a gipwyd yn yr ymosodiad ar 7 Hydref y gallai cydnabyddiaeth rwystro ymdrechion i'w rhyddhau.
Mewn llythyr agored at Syr Keir, dywedodd y teuluoedd: "Mae eich cyhoeddiad anffodus o fwriad y DU i gydnabod gwladwriaeth Balesteinaidd yng Nghyfarfod Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig wedi cymhlethu ymdrechion i ddod â'n hanwyliaid adref yn sylweddol.
"Mae Hamas eisoes wedi dathlu penderfyniad y DU fel buddugoliaeth ac wedi torri cytundeb cadoediad.
"Rydym yn ysgrifennu atoch gyda chais syml - peidiwch â chymryd y cam hwn nes bod ein hanwyliaid adref ac yn ein breichiau."
Llun:PA
