Lansio deiseb yn sgil toriadau i newyddion yn yr iaith Lydaweg
Mae deiseb wedi cael ei lansio yn sgil toriadau posib i fwletinau newyddion yn yr iaith Lydaweg.
Ar hyn o bryd, mae 16 munud o'r amserlen ddyddiol yn cael ei rhoi i fwletinau yn Llydaweg ar radio ICI Breizh Izel, sef gorsaf Radio France ar gyfer gorllewin Llydaw.
O dan gynlluniau newydd yn yr orsaf, dim ond un bwletin dau funud o hyd fyddai'n cael ei ddarlledu yn yr iaith Lydaweg, a hynny am 06:30.
Mae'r ddeiseb hefyd yn nodi y byddai'r amser sy'n cael ei roi i newyddion yn Llydaweg bob dydd yn cael ei chwarteru, o 16 munud i bedwar munud.
Byddai llai o newyddion yn yr iaith yn cael ei ddarlledu dros y penwythnos hefyd, gyda'r slot bore yn diflannu.
Yn ôl y ddeiseb, mae'r cynlluniau "digynsail" yn "tanseilio enaid" yr orsaf.
Mae'n mynd yn erbyn amcanion a gafodd eu gosod yn ddiweddar gan y Cyngor Cenedlaethol ar gyfer Ieithoedd a Diwylliannau Rhanbarthol medd y ddeiseb.
Dywedodd Gweinidog Diwylliant Ffrainc, Rachida Dati ym mis Mai bod yna "angen sylfaenol i hyrwyddo ieithoedd rhanbarthol: datblygu technoleg ddigidol i'w diogelu, a phresenoldeb gwell i'r ieithoedd hyn yn rhaglenni darlledwyr cyhoeddus."
Mae'r gostyngiad yn yr amser darlledu yn cael ei gyfiawnhau gan reolwyr yr orsaf, a hynny yn sgil "gostyngiad yn nifer y siaradwyr".
Yn ôl amcangyfrifon a gomisiynwyd gan ranbarth Llydaw ac a gafodd ei gyhoeddi fis Ionawr diwethaf, mae nifer y siaradwyr wedi haneru mewn chwe blynedd, i tua 100,000 o siaradwyr heddiw.
Mae'r ddeiseb yn dweud eu bod yn benderfynol o esblygu'r ffordd y mae newyddion yn cael ei ddarlledu yn yr iaith ac i ddatblygu "fformatau digidol newydd".
Ond mae'n ychwanegu "na ddylid cefnu ar y radio ac amddifadu ein gwrandawyr, yr 11% o bobl yng ngorllewin Llydaw sy'n siarad yr iaith a'r rhai sydd am ei chlywed, gan gynnwys presenoldeb yr iaith Llydaweg yn ystod oriau brig."