Mae prif weinidog Cymru wedi siarad am y tro cyntaf am brotest tu allan i'w gartref a gododd bryderon am ei ddiogelwch personol.

Gorymdeithiodd cannoedd o brotestwyr gyda baneri trwy ganol dinas Caerdydd ar 24 Gorffennaf, i leisio eu gwrthwyneb i reoliadau cyfnodau clo.

Fe gerddodd llawer o'r protestwyr yn eu blaen i gartref Mark Drakeford ar ddiwedd y brotest.

Roedd y cyn Prif Weinidog Carwyn Jones ac arweinydd Ceidwadwyr Cymru Andrew RT Davies wedi condemnio'r digwyddiad yn ddiweddarach, gyda Mr Davies yn ei ddisgrifio fel achos o “aflonyddu”.

Image

Wrth siarad â rhaglen wleidyddol ITV, Sharp End, ddydd Llun, dywedodd Mark Drakeford fod yr hawl i brotestio yn “bwysig iawn” ond y dylid ei ymarfer yn iawn.

"Y swydd rydw i'n ei gwneud, rydych chi'n disgwyl i bobl fynegi eu barn - weithiau'n bositif, weithiau ddim," meddai.

"Ond mae lle i'w wneud, sef yn y gweithle - nid yng nghartref rhywun.

"Nid oedd fy ngwrthwynebiad go iawn i'r hyn a ddigwyddodd yn ymwneud â mi. Ond lle rydw i'n digwydd byw - ar un ochr i'm tŷ mae yna bobl hen yn byw yno; yn syth ar ochr arall fy nhŷ mae plant o dan bump oed yn byw - roeddent i gyd gartref y diwrnod hwnnw. 

“Doeddwn i ddim yn gwybod beth oedd yn digwydd. Y cyfan yr oeddwn yn ei wybod oedd bod torf fawr o bobl yn gwneud cryn dipyn o sŵn, a oedd yn frawychus ac yn ddychrynllyd iddynt.

Ychwanegodd Mr Drakeford: "Mae'n anghywir i bobl sydd heb unrhyw beth i'w wneud â'r ddadl gael eu targedu yn y ffordd honno. Protestio y tu allan i adeilad Llywodraeth Cymru; protestio y tu allan i'r Senedd. Mae yna fannau cyhoeddus lle mae'r hawl i brotestio - sy'n bwysig iawn - yn gallu cael ei ymarfer yn iawn, heb ddychryn a chreu ofn ymhlith pobl sydd heb unrhyw gyfrifoldeb am y materion yr oedd pobl yn protestio amdano. "

Fe wnaeth Mr Drakeford hefyd rhannu ei farn am brotestwyr newid hinsawdd yn cau prif ffyrdd o amgylch Llundain. Pan ofynnwyd iddo a fyddai’n cefnogi protestiadau tebyg yng Nghymru, dywedodd: “Rwy’n credu dylai pobl canolbwyntio’i egni i ariannu atebion ymarferol i’r problemau pwysig iawn y mae’r protestwyr hynny yn poeni amdanynt, a’i wneud mewn ffyrdd sydd, yn y pen draw, dim yn dieithrio’r bobl chi angen darbwyllo.

"Rwy'n credu os ewch chi ati i brotestio yn y ffordd anghywir, yn lle dal calonnau a meddyliau, rydych chi'n gyrru'r bobl sydd eu hangen arnoch ymhellach oddi wrthych chi, yn hytrach na dod â nhw'n agosach."

Image

Yn ystod y cyfweliad, siaradodd Mr Drakeford hefyd am y posibilrwydd o ddod â chyfyngiadau coronafirws yn ôl yng Nghymru.

Pan ofynnwyd iddo ba mor ddrwg y byddai'n rhaid i bethau fod cyn i hyn ddigwydd, atebodd: "Rydyn ni'n gweld mwy o bobl yn yr ysbyty, rydyn ni'n gweld mwy o bobl mewn gofal critigol. Mae dan reolaeth ar hyn o bryd, ac mae ein holl ymdrechion wedi'u cynllunio i'w gadw fel hynny tan y diwedd.

"Pe byddem yn gweld amrywiad newydd o'r afiechyd neu pe byddem yn gweld amddiffyniad y brechlyn yn pylu'n gyflymach nag y mae'r arbenigwyr yn dweud wrthym ei ddisgwyl, wrth gwrs gallai'r sefyllfa fod yn waeth,  ac yna bydd rhaid i ni feddwl am bethau eraill efallai bydd rhaid i ni wneud. "

Prif lun: Owain Rhys Lewis