Mae 12 o bobl wedi marw yn dilyn achos o saethu mewn dathliad Iddewig ar draeth poblogaidd yn Sydney, Awstralia. 

Dywedodd Comisiynydd Heddlu De Cymru Newydd, Mal Lanyon, bod o leiaf 12 o bobl wedi cael eu lladd a 29 wedi'u hanafu ar Draeth Bondi ddydd Sul.

Mae'r heddlu wedi dweud bod un o'r rhai sy'n cael ei amau wedi marw, gydag un arall mewn cyflwr difrifol.

Mae'r ymosodiad bellach wedi'i ddatgan yn ddigwyddiad terfysgol gan yr heddlu.

"Heno, am 21.36, fe wnes i ddatgan fod y digwyddiad hwn yn un terfysgol," meddai Lanyon.

"Rwyf hefyd wedi rhoi pwerau arbennig o dan adran pump ac adran chwech i sicrhau, os oes trydydd troseddwr ac rydym yn ymchwilio i hynny ar hyn o bryd, y byddwn yn sicrhau ein bod yn atal unrhyw weithgarwch pellach."

Ychwanegodd Lanyon nad yw'n gallu cadarnhau a oes trydydd troseddwr.

Roedd digwyddiad yn cael ei gynnal ar y traeth i nodi dechrau Hanukkah gyda mwy na 1,000 yn bresennol, meddai'r heddlu.

Mae'r heddlu wedi rhybuddio pobl i osgoi'r ardal, sy'n boblogaidd ymhlith twristiaid, wrth iddyn nhw ymateb i'r digwyddiad.

Dywedodd Prif Weinidog Awstralia, Anthony Albanese, mewn cynhadledd i'r wasg fod yr ymosodiad wedi "taro calon ein cenedl".

"Dyma ymosodiad wedi'i dargedu ar Awstraliaid Iddewig ar ddiwrnod cyntaf Hanukkah, a ddylai fod yn ddiwrnod o lawenydd, yn ddathliad o ffydd," meddai.

"Gweithred o ddrwg, gwrth-Semitiaeth, terfysgaeth sydd wedi taro calon ein cenedl, mae ymosodiad ar Awstraliaid Iddewig yw ymosodiad ar bob Awstraliad, a bydd pob Awstraliad heno fel fi, wedi'i ddinistrio gan yr ymosodiad hwn ar ein ffordd o fyw."

Ychwanegodd: "Nid oes lle i'r casineb, y trais a'r terfysgaeth hwn yn ein cenedl. Gadewch i mi fod yn glir, byddwn yn ei ddileu.

"Yng nghanol y weithred ffiaidd hon o drais a chasineb bydd moment o undod cenedlaethol yn dod i'r amlwg lle bydd Awstraliaid ar draws y bwrdd yn cofleidio eu cyd-Awstraliaid o ffydd Iddewig ar yr adeg dywyll hon i'n cenedl.

"Mae ein heddlu a'n hasiantaethau diogelwch yn gweithio i ddod o hyd i unrhyw un sy'n gysylltiedig â'r gwarthusrwydd hwn."

Mae Ysgrifennydd Tramor y DU, Yvette Cooper, wedi dweud wrth unrhyw un o Brydain a gafodd eu dal yn y digwyddiad i gysylltu â'r gonswliaeth am gefnogaeth.

"Mae'r golygfeydd o Draeth Bondi yn hynod o syfrdanol ac yn ofidus," meddai mewn datganiad ar X.

"Mae fy meddyliau gyda phawb sydd wedi'u heffeithio a gwasanaethau brys Awstralia.

"Dylai dinasyddion Prydain ddilyn cyngor yr heddlu a'r awdurdodau lleol a gallant gysylltu â Chonswliaeth Gyffredinol Prydain yn Sydney am gefnogaeth."

Y gred yw bod Ms Cooper mewn cysylltiad â'i chymar yn Awstralia, Penny Wong, ynglŷn â'r digwyddiad.

Llun: Reuters