Mae'r cwmni fferi o Sweden, Stena Line wedi cyflwyno cais cynllunio i agor 'archfarchnad di-doll' (duty free) newydd ym Mhorthladd Caergybi.

Mae Stena Line wedi cyflwyno'r cais cynllunio i gyngor sir Ynys Môn ar gyfer datblygu'r archfarchnad newydd ym mhorthladd Caergybi, ar ôl i'r cwmni ddweud eu bod wedi gweld galw cynyddol am y math yma o siopa ar eu llongau ers i’r DU adael yr UE.

Fe fyddai'r siop arfaethedig wedi’i lleoli ym maes parcio Terfynell 5 ar Ynys y Borth, sydd o fewn ffiniau Porthladd Caergybi, ac fe fyddai'r archfarchnad newydd yn cymryd lle cyfres o gabanau dros dro sydd ar hyn o bryd yn darparu nwyddau i deithwyr. 

Yn ôl datganiad cynllunio Stena Line, mae’r datblygiad yn “darparu cyfleuster di-dreth parhaol yn dilyn newidiadau manwerthu ar ôl Brexit,” gan gynnig “profiad o ansawdd uwch i'r cwsmer".

Mae'r cynllun ar gyfer yr archfarchnad newydd yn mesur tua 4,000 troedfedd sgwâr, ac mae'r cwmni yn rhagweld fod disgwyl iddynt gyflogi tua 16 o staff. 

Mae siopa di-dreth hefyd yn wasanaeth sy'n cael ei gynnig ar hyn o bryd ar fferïau Stena Line, yn cynnwys y rhai sy’n teithio rhwng Caergybi a Dulyn, a fferïau sy'n croesi rhwng Abergwaun a Rosslare yn Iwerddon.

Pan oedd y DU yn rhan o'r Undeb Ewropeaidd, a'r farchnad sengl, nid oedd modd masnachu nwyddau di-dreth gyda theithwyr oedd yn teithio o fewn ffiniau'r Undeb. 

Ond ers i’r DU ymadael â’r UE, mae'r gallu i brynu nwyddau am bris rhatach oherwydd nad oes treth wedi ei gynnwys yn y pris terfynol, ac mae hynny wedi sbarduno diddordeb cynyddol ymhlith teithwyr i fanteisio ar y cyfle i brynu nwyddau wrth groesi ffiniau'r DU.

Ymhlith y nwyddau fydd yr archfarchnad newydd yn eu cynnig, mae gwin a gwirodydd, cynnyrch tybaco, persawr a chynnyrch gofal croen, yn ôl y cwmni.

Os caiff y cynllun ei chymeradwyo, mae Stena Line wedi awgrymu y gallai’r safle roi hwb i economi leol drwy greu swyddi ac annog mwy o bobl i ymweld â Phorthladd Caergybi.

Bydd y cais cynllunio yn cael ei ystyried gan swyddogion cynllunio Ynys Môn, a phe caiff y prosiect ei gymeradwyo, byddai’r archfarchnad newydd yn ddatblygiad sylweddol wrth i'r cwmni geisio sicrhau mai Caergybi yw'r prif borth rhwng Cymru ac Iwerddon.