“Mae o jest yn cadw fo’n fyw. Mae o dal yma efo ni ond mewn ffurf ddigidol.”

Fe fydd modd i deulu a ffrindiau dyn ifanc o Gaernarfon a fu farw'r llynedd i gofio amdano drwy gymorth technoleg.

Bu farw Joshua Lloyd Roberts, 19 oed, mewn gwrthdrawiad yng Nghaeathro ar 2 Mehefin y llynedd.

Fe’i claddwyd ym mynwent Llanbeblig yng Nghaernarfon wedi i gannoedd o alarwyr ymgynnull yn y dref ar ddiwrnod ei angladd. 

Image

Dros flwyddyn yn ddiweddarach ac mae ei deulu wedi penderfynu gosod côd QR ar ei fedd. 

Wrth ei sganio ar ffôn symudol, mae modd i ddefnyddwyr gael mynediad i deyrngedau i Josh, ymaelodi â grŵp Facebook sy’n rhannu atgofion ohono, gwrando ar restr o’i hoff ganeuon a chwaraewyd yn ei angladd, neu weld lluniau a chlipiau fideo ohono. 

Daeth y syniad gan ei chwaer, Abigail Roberts, ac mae hi’n credu bod y defnydd o dechnoleg yn cynnig “cysur” i’r rhai sydd yn galaru amdano.

Dywedodd Abigail: “O'n i di meddwl bo fi isio lle uniongyrchol i roi gwybodaeth am Josh a pwy oedd o, ac o'n i methu cal pen fi rownd bo ganddo fo Facebook, Snapchat, Instagram.

Image

“So nesh i feddwl, nai roi QR code yna fel sa chdi’n ordro bwyd off menu; mae o i gyd yna, so dwi di just casglu bob dim off yr internet, social media, di gal pobol i roid petha nhw’u hunain i mewn hefyd, jest i bob dim gal bod yna am Josh a pwy oedd o rili.”

Dyfodol

Mae ei deulu yn credu bod y côd yn “ffordd fodern” o roi epitaff i Josh, ychwanega Abigail.

“Y ffor' oni’n sbïo arno fo oedd, ti’n gweld gymaint o gerrig a ti’n meddwl, ‘sgwn i be di stori’r person yna?’ A weithia ti byth yn mynd i wybod.

“Ond 'swn i’n licio ella pan genna fi blant yn y dyfodol, mynd ‘sbïa Yncl Josh, sbïa be odd Josh yn neud y diwrnod yma 10 mlynedd yn ôl’ neu ‘sbïa be nath o yn ei fywyd’.

“Ac mae o jest yn cadw fo’n fyw. Dio’m yn mynd i nunlla. Mae o dal yma efo ni ond mewn ffurf ddigidol.
 

Image

“Mae’r ymateb di bod yn reit positif. Mae lot o bobol yn pryderu am sut dwi’n mynd i gael gafael ar bob un atgof ond gawn ni weld sud mae o’n mynd ag ella fydd o’n rwbath ma pobol eraill isho hefyd i gofio pobol maen nhw’n caru a pobol di nhw ddim isho anghofio chwaith.”

"Mae ei ysbryd yma hefyd"

Mae’r pymtheg mis diwethaf wedi bod yn gyfnod anodd iawn i Abigail a’i theulu. Ddiwedd Awst, fe fyddai Josh wedi troi’n 21 mlwydd oed.

“I ddechrau, o'n i’n gweld o’n rili anodd dod yma i’r fynwent,” meddai. “Y lle dwytha o'n i isio dod i weld fy mrawd oedd mewn mynwent.

“Ond 'dwi’n dod yn reit amal rŵan. Ma’ nain yn byw rownd gornel, da ni’n byw lawr y lôn, ond 'dwi’n dod yma weithia ben fy hun a jest siarad efo fo.

"Ac mae’n gysur gallu sganio’r QR code a sbïo yn ôl ar atgofion a rhannu nhw efo fo dal i fod. Dwi’n dod yn reit amal rŵan gan bod hwn yn fama.

“Dwi’n teimlo fatha, mae atgof o yma, ond mae ei ysbryd o yma hefyd. Ond mae o dal yn anodd dod yma, regardless os mae 'na QR code yma neu beidio.”