'Bai fi oedd e': Yr euogrwydd o achosi marwolaeth drwy yrru'n beryglus
'Bai fi oedd e': Yr euogrwydd o achosi marwolaeth drwy yrru'n beryglus
Mae bachgen oedd yn gyrru’r car wnaeth ladd merch mewn damwain wedi siarad am y tro cyntaf am fyw gyda’r euogrwydd yn dilyn y fath brofiad.
Roedd Dylan Benjamin yn 18 oed pan gollodd reolaeth o’i gar ger Aberystwyth. Bu farw un o’r teithwyr yn y car, Ellie Bryan, yn 18 oed yn y gwrthdrawiad.
“Bai fi oedd e bod hi ddim ’ma, a dw i yn teimlo’n euog,” meddai wrth raglen Y Byd ar Bedwar.
“I fod yn onest, fe fydden i’n newid lle gyda hi fel bod hi’n gallu mynd adre i weld ei theulu.”
Bu Dylan mewn coma am bythefnos ac yn yr ysbyty am dri mis. Pan ddeffrodd i glywed fod Miss Bryan wedi marw, mae’n dweud i’w “galon gwympo drwy’i esgidiau”.
“O’n i’n teimlo mor drist. Fydden i wedi gwneud unrhyw beth i’w hachub i, ond o’n i’n methu newid y gorffennol.”
Derbyniodd ddedfryd o bum mlynedd am achosi marwolaeth trwy yrru’n beryglus, wedi’i chwtogi i 20 mis yn y carchar ac 20 mis ar brawf yn y gymuned.
“Fi’n meddwl dylen i fod wedi cael ychydig mwy o amser yn y carchar i’w theulu hi, achos fe fydden nhw wedi eisiau gweld fi’n cael mwy. Wedi dweud ’ny, fi wedi dysgu gwers fi a fydden i byth yn ei wneud e eto.”
'Peidiwch showan off'
Clywodd y llys fod Dylan wedi gyrru yn rhy gyflym ar gyrion Aberystwyth, cyn colli rheolaeth yn llwyr, a tharo i mewn i goeden a char arall.
Dywedodd y barnwr ei fod wedi dangos ei hun, sydd yn rhywbeth mae’n cyfaddef iddo ei wneud ar y pryd.
“Peidiwch rhoi mewn i’r pwyse gan bobl eraill. Peidiwch showan off. Triwch fod yn gall ac yn saff.”
Mae ffigyrau diweddaraf Llywodraeth y Deyrnas Unedig yn awgrymu bod gyrwyr ifanc yn rhan o un ymhob pump gwrthdrawiad yn 2022.
Roedd gyrwyr rhwng 17 a 24 oed bedair gwaith yn fwy tebygol o gael eu lladd neu eu hanafu'n ddifrifol na'r rhai dros 25 oed.
Mae Dylan, sydd nawr yn 23 oed, yn siarad yn agored am y tro cyntaf yn y gobaith o rybuddio pobl ifanc eraill.
“Mae’n rywbeth sydd yng nghefn fy meddwl i drwy’r amser. Dwi’n meddwl amdano fe bob dydd.”
'Chwalu bywydau'
Mewn datganiad, fe ddywedodd teulu Ellie Bryan, a gafodd ei lladd yn y ddamwain, fod y pedair blynedd ddiwethaf wedi bod “yn hunllef.”
“Pan fyddwch yn colli plentyn, mae darn ohonoch chi’n cael ei golli hefyd.
“Roedd hi’n ferch, chwaer, nith, wyres a chefnither hwyliog a chariadus, ac ry’n ni’n meddwl a siarad amdani bob dydd.
“Ni fyddwn yn gallu maddau i’r gyrrwr wnaeth ladd Ellie. Ry’n ni’n credu y dylai’r gyrrwr fod wedi cael cyfnod hirach yn y carchar. Mae’r ddedfryd yn sarhaus i ni fel teulu."
Ychwanegodd y teulu: “Rydym ni wedi colli ein bywydau ni ac ni fydd byth modd i ni lenwi’r darn jig-so hwnnw. Ry’n ni’n gobeithio y bydd y datganiad hwn yn gwneud i yrwyr ifanc fod yn fwy gofalus.
“Mae ein bywydau wedi chwalu am byth.”
Y Byd ar Bedwar: Y Ffordd Ymlaen, nos Lun am 20:00 ar S4C, S4C Clic a BBC iPlayer.
Lluniau: Y Byd ar Bedwar