Fore Sul, fe fydd cymunedau ledled Cymru yn dod at ei gilydd i nodi Sul y Cofio. 

Fe fydd pobl yn cwrdd mewn addoldai a ger cofebau i gofio’r rhai fu farw mewn rhyfeloedd, gan nodi dwy funud o dawelwch am 11:00.

Bydd Brenin Charles III yn arwain seremoni yn y Senotaff yn Whitehall, Llundain i gydnabod y milwyr fu farw ers dechrau'r Rhyfel Byd Cyntaf.

Fe fydd Gwasanaeth Cenedlaethol Sul y Cofio Cymru ar gyfer 2025 yn cael ei gynnal yng Nghaerdydd.

Cynhelir y digwyddiad yn y brifddinas yn flynyddol wrth Gofeb Ryfel Genedlaethol yng Ngerddi Alexandra, Parc Cathays, ar y cyd gan Lywodraeth Cymru, Cyngor Caerdydd, a'r Lleng Brydeinig Frenhinol (The Royal British Legion).

Dywedodd y Prif Weinidog Eluned Morgan: “Mae’r Gwasanaeth Coffa Cenedlaethol yn achlysur pwysig iawn ac un a fydd yn cael ei efelychu mewn cofebau ar hyd a lled Cymru.

“Rydym yn ddyledus iawn i’n lluoedd arfog a’n cyn-filwyr. Mae’r Gwasanaeth Cenedlaethol yn gyfle i ni gofio’r rhai sydd wedi colli eu bywydau wrth amddiffyn ein rhyddid a’n ffordd o fyw.

"Mae hefyd yn bwysig meddwl am y milwyr sy’n gwasanaethu dramor heddiw, a’r peryglon y maent yn eu hwynebu.

"Mae’r gofynion arnynt hwy a’u teuluoedd yn sylweddol ac rwy’n cynnig fy nghefnogaeth iddynt wrth i ni gofio ac anrhydeddu’r aberthau y maent yn eu gwneud.”

Digwyddiadau

Mae Maes Coffa Cenedlaethol Cymru 2025 hefyd wedi agor ar diroedd y Castell Caerdydd.

Mae dros 5,000 o groesau a chofebion wedi eu harddangos o fewn y castell, gan barhau â thraddodiad a ddechreuodd yn 1928 sy'n cysylltu cenedlaethau a chymunedau ledled Cymru.

Mae Gardd Goffa hefyd wedi ei hagor yn Abertawe yn ogystal er mwyn cofio'r rhai a fu farw wrth wasanaethu eu gwlad.

Fe fydd seremonïau Sul y Cofio hefyd yn cael eu cynnal mewn dinasoedd, trefi a phentrefi ar draws Cymru, gan gynnwys Caergybi, Bangor, Llandudno, Wrecsam, Rhosllannerchrugog, Y Drenewydd, Aberystwyth, Tregaron, Tyddewi, Caerfyrddin, Llanfair-ym-muallt, Abertawe, Pen-y-bont, Merthyr a Chasnewydd.

Mae Trafnidiaeth Cymru hefyd yn cynnig teithio am ddim ar wasanaethau rheilffordd a holl wasanaethau bws TrawsCymru i bersonél milwrol yn ystod cyfnod y Cofio eleni.

Fel rhan o fenter ledled y diwydiant, mae’r cynnig teithio am ddim ar agor i bersonél milwrol sy’n gwasanaethu a chyn-filwyr, ar Sul y Cofio a Diwrnod y Cadoediad, ar ddydd Mawrth 11 Tachwedd.

Cysylltiad

Y rheswm dros gynnal Sul y Cofio yw rhoi cyfle i'r genedl fyfyrio, cofio ac anrhydeddu’r rhai a fu’n gwasanaethu ac yn aberthu dros heddwch a rhyddid, nid yn y wlad hon ond ym mhob rhan o'r Gymanwlad.

Bob blwyddyn, ar yr ail Sul ym mis Tachwedd, mae’r genedl yn sefyll mewn distawrwydd am ddwy funud.

Yn y distawrwydd hwnnw, mae cysylltiad dwfn rhwng y gorffennol a’r presennol.

Mae traddodiad Sul y Cofio yng Nghymru yn un unigryw. Yn ogystal â’r gwasanaethau milwrol, mae llawer o ysgolion cynradd ac uwchradd yn cymryd rhan trwy ddarllen enwau’r rhai a gollwyd o’u cymunedau eu hunain.

Mewn sawl ardal, mae’r geiriau; “Nid â’n gwaed y daeth ein heddwch, ond â’u haberth,” yn cael eu hadrodd gyda balchder ac urddas.

Mae’r blodyn pabi coch yn parhau’n symbol cryf o gof a diolchgarwch, ond yng Nghymru, mae llawer hefyd yn dewis gwisgo’r pabi wen - symbol o heddwch a gobaith.