Newyddion S4C

Tad a phlentyn yn dod o hyd i esgyrn ‘o bosib yr ymlusgiad mwyaf erioed’ ar draeth

18/04/2024
Ruby Reynolds

Daeth tad a phlentyn o hyd i esgyrn “o bosib yr ymlusgiad mwyaf erioed” ar draeth meddai gwyddonwyr.

Mae arbenigwyr yn tybio fod yr esgyrn yn perthyn i fath newydd o ichthyosaur - ymlusgiad (reptile) enfawr a fu unwaith i'w cael yn y moroedd.

Mae wedi ei enwi yn Ichthyotitan severnensis – madfall pysgod yr Hafren.

Maen nhw’n amcangyfrif y byddai'r creadur tua 26 metr o hyd, a fyddai yn golygu mai dyma'r ymlusgiad morol mwyaf ar gofnod.

Daeth Justin a Ruby Reynolds, a oedd yn 11 oed ar y pryd, o Braunton, Dyfnaint, o hyd i’r asgwrn mwyaf ym mis Mai 2010.

Roedd Paul de la Salle wedi dod o hyd i asgwrn yn perthyn i’r un creadur, ond un llai o faint, ym mis Mai 2016 ymhellach ar hyd yr arfordir.

Dywedodd Justin Reynolds: “Pan ddaeth Ruby a minnau o hyd i’r ddau ddarn cyntaf roedden ni’n gyffrous iawn wrth i ni sylweddoli bod hwn yn rhywbeth pwysig ac anarferol.

“Pan wnes i ddod o hyd i ran o gefn yr ên, roeddwn i wrth fy modd oherwydd dyna un o'r rhannau o ddarganfyddiad cynharach Paul.”

Image
Ichthyotitan severnensis
Ichthyotitan severnensis

'Balch iawn'

Ychwanegodd Ruby Reynolds: “Roedd mor cŵl darganfod rhan o’r ichthyosor enfawr hwn. 

“Rwy’n falch iawn o fod wedi chwarae rhan mewn darganfyddiad gwyddonol fel hwn.”

Ers hynny mae ymchwilwyr wedi dod o hyd i ragor o ddarnau o’r creadur gan awgrymu y byddai tua’r un maint â Morfil Glas.

Mae’r esgyrn yn dyddio i 202 miliwn o flynyddoedd yn ôl yn ystod y cyfnod Triasig.

Cyhoeddir yr ymchwil newydd yn y cyfnodolyn Plos One.

Llun: O'r chwith i'r dde: Dr Dean Lomax, Ruby Reynolds, Justin Reynolds and Paul de la Salle.

Newyddion diweddaraf

Mae'r wefan hon yn defnyddio cwcis i sicrhau eich bod chi'n cael y profiad gorau ar ein gwefan.