Mae protestwyr yng Nghaerdydd wedi gosod plac glas mewn parc yno er mwyn tynnu sylw at y “carthffosiaeth yn y dŵr”.

Mae’r plac yn tynnu sylw at y ffaith bod Dŵr Cymru wedi “arllwys dŵr brwnt o dai 14,787 o oriau yn 2021”.

Dywedodd Dŵr Cymru wrth Newyddion S4C nad oedd yn fforddiadwy peidio â gadael i ddŵr gwastraff fynd i afonydd yn ystod stormydd.

Serch hynny roedden nhw yn bwriadu buddsoddi £100m ychwanegol yn 2025 er mwyn gwella cyflwr afonydd Cymru.

Yn y brotest tua 13.00 GMT ddydd Sadwrn roedd protestwyr o Wrthryfel Difodiant wedi ymuno gyda thrigolion y gymuned leol er mwyn dadorchuddio’r plac glas ym Mharc Hailey.

Dywedodd Ian Vincent o’r mudiad fod "Dŵr Cymru yn fwriadol wedi gadael i garthion amrwd fynd i mewn i'n hafonydd a'n moroedd hyfryd am filoedd o oriau bob mis".

Dywedodd llefarydd arall ar ran Gwrthryfel Difodiant Caerdydd, Pip Beattie: "Rydym wedi gwylio mewn arswyd wrth i'n hafonydd a'n moroedd ni ddod yn garthffosydd agored ers mis Hydref 2021, pan wnaeth y llywodraeth fethu a chefnogi cynnig a fyddai wedi atal cwmnïau dŵr rhag pwmpio gwastraff yn uniongyrchol i'n hafonydd.

"Mae'r placiau hyn yn amlygu methiant y llywodraeth i amddiffyn ein dyfrffyrdd, y byd naturiol a ni i gyd."

‘Gwaith’

Dywedodd Dŵr Cymru nad oedd gorsaf bwmpio newydd ym Mharc Hailey yn gysylltiedig â gollwng unrhyw ddŵr brwnt i’r afon.

“Mae’n rhaid i ni adeiladu gorsaf bwmpio newydd yn y parc er mwyn pwmpio carthffosiaeth o ddatblygiad newydd Plasdwr i’n gwaith trin dŵr yn Nhremorfa,” medden nhw.

“Ni fydd unrhyw garthion – wedi eu trin neu fel arall – yn cael eu gollwng i’r Taf ym Mharc Hailey o ganlyniad i’r gwaith yma.”

Mae methiant y llywodraeth i daclo'r broblem o lygredd carthion wedi bod yn ddadleuol iawn. 

Yr haf diwethaf, roedd cannoedd o draethau wedi eu cau i'r cyhoedd wedi cyfres o ollyngiadau carthion gan gwmnïau dŵr a wnaeth adael tywod a môr wedi eu halogi gan garthion dynol.