Mae cyfnod o alaru cenedlaethol wedi ei gyhoeddi yn Ne Korea ar ôl i 153 o bobl farw yn ystod dathliadau Calan Gaeaf yn Seoul nos Sadwrn.

Fe allai nifer y marwolaethau godi wrth i bobl dderbyn gofal brys mewn ysbytai ar draws y ddinas yn dilyn y wasgfa yn ardal Itaewon.

Dywed yr awdurdodau fod 19 o'r 82 o bobl sydd wedi eu hanafu mewn cyflwr difrifol.

Cyhoeddodd Arlywydd y wlad, Yoon Suk Yeol, gyfnod o alaru cenedlaethol ddydd Sul a gorchmynnodd i faneri yn adeiladau’r llywodraeth a swyddfeydd cyhoeddus hedfan ar hanner mast.

Yn ystod araith ar y teledu, dywedodd Mr Yoon y byddai cefnogi teuluoedd y dioddefwyr, gan gynnwys eu paratoadau ar gyfer angladdau, a thrin y rhai sydd wedi'u hanafu yn brif flaenoriaeth i'w lywodraeth.

Galwodd hefyd ar swyddogion i ymchwilio’n drylwyr i achos y ddamwain ac adolygu diogelwch digwyddiadau mawr eraill, gan gynnwys gwyliau rhanbarthol, i sicrhau eu bod yn cael eu cynnal yn ddiogel.

“Mae hyn yn wirioneddol erchyll. Digwyddodd y drasiedi a’r trychineb yng nghanol Seoul yng nghanol dathliadau Calan Gaeaf, ”meddai Mr Yoon yn ystod yr araith.

“Gyda chalon drom ni allaf guddio fy nhristwch fel arlywydd sy’n gyfrifol am fywydau a diogelwch y bobl.”

Y gred yw bod pobl wedi’u gwasgu i farwolaeth ar ôl i dyrfa fawr ddechrau gwthio mewn lôn gul ger Gwesty'r Hamilton.

Cafodd cannoedd o weithwyr brys a cherbydau achub o bob rhan o'r wlad eu hanfon i'r strydoedd i drin y rhai a anafwyd.

Dywed yr heddlu fod nifer o bobl wedi derbyn triniaeth CPR yn y fan a'r lle ac fe wnaeth yr awdurdodau yn Seoul anfon negeseuon testun brys yn annog pobl yn yr ardal i fynd adref ar frys.

Yn ôl adroddiadau lleol roedd tua 100,000 o bobl wedi heidio i strydoedd Itaewon ar gyfer dathliadau Calan Gaeaf, sef y mwyaf ers dechrau’r pandemig yn dilyn llacio cyfyngiadau Covid-19 yn ystod y misoedd diwethaf.

Roedd Wil Williams o Aberdaron sy’n ddarlithydd yn Seoul, wedi bod ar y stryd yn gynharach yn y dydd lle ddigwyddodd y drychineb.

Dywedodd: “O'n i lawr yn Itaewon amser cinio yn cael pryd o fwyd, ag o'n i ar y stryd yna lle ma' hyn wedi digwydd. A mae'r strydoedd yn gul, ac y stryd lle nath hyn ddigwydd, mae o'n ofnadwy o serth hefyd. Dros 100,000 o bobl wedi casglu 'na, mewn amser byr hefyd. Da chi'n sôn am dwy awr, tair awr a ma' pawb wedi casglu. A ma' 'na lot o bethau 'di digwydd yn yr amser byr yna hefyd. 

 “Dros 150 marwolaeth, a'r rhan fwya' ohonyn nhw yn oed stiwdants dwi'n ei ddysgu. Dwi'n gorfod fynd fewn i'r brifysgol fory, a dwi'n gobeithio na fyddai'n gorro' sôn neu clywed am rywun sydd yn fy mhrifysgol i sy' wedi marw o hyn. Dwi ddim yn edrych ymlaen i fynd i'r gwaith bore fory i ddeud gwir. 

 “O'n i ar fin fynd i'r gwely, a wnes i jyst digwydd troi y teledu ar y newyddion, a o'n i fyny wedyn am y tair awr nesa'. A ma'r fideos, ma' o ar y teledu gynnai ŵan, ma'r fideos ma'r lluniau dwi 'di weld, ma' nhw'n hunllefus. Jyst cyrff yn cael eu cario a'i gosod yn ganol y ffordd, cael eu gorchuddio mewn plastig glas, a 'da chi'n gweld dydy nhw ddim yn fyw. Ma' nhw wedi marw, a mae o jyst yn drychinebus.”

Llun: PA